In dit boek, oorspronkelijk een proefschrift, waarop Dr. G.Th.A. (Allard) Calkoen op 14 november 2012 promoveerde in de geesteswetenschappen, wordt nagegaan, (in) hoe(verre) de Leidse studenten in de geneeskunde destijds hebben gereageerd op de vernieuwing van hun vak van opleiding in de negentiende eeuw - met als kernperiode: 1838-1888.

Het onderzoek berust op twee collectieve pijlers: studenten-almanakken en (corps)disputen, waarin studenten zich groepsgewijs hebben uitgelaten over het onderwijs in en de wetenschap van de geneeskunde in hun tijd.

De overdracht van de desbetreffende archieven van het Leidsche Studenten Corps (nu: LSV 'Minerva') naar het Regionaal Archief Leiden was de rechtstreekse aanleiding tot dit onderzoek.

Achtereenvolgens worden behandeld: de toenmalige hervorming van de geneeskunde, de medische vorming in Nederland in de negentiende eeuw, Leiden als (studenten)stad, de Leidse universiteit en faculteit der geneeskunde, en tenslotte de Leidse medisch studenten en de vernieuwingen van vak en wetenschap. De vijf, ook apart te lezen, hoofdstukken worden onderling verbonden door intermezzo's, gewijd aan Leidse ex-studenten: anatoom en fysioloog H. Halbertsma (die in 1838 met zijn studie aanving), gemeentegeneesheer en hofarts S. Greidanus, chirurg J.A. Korteweg, en neuroloog en röntgenoloog J.K.A. Wertheim Salomonson (die cum laude gepromoveerd Leiden in 1888 verliet).